Uuliamik ujaasinernut tunngatillugu avatangiisinik nalilersuinerit erseqqisaatigineqarnerat Saqqummersinneqarfia 08.07.2011

Marlunngornermi juulip ulluisa tallimaani Fernando Ugarte-p, Pinngortitaleriffik, apersorneqarnera KNR-ip aallakaatippaa tamatumalu kingorna KNR-ip nittartagaani nutaarsiassaq ”Qilleriviusussani misissuineq pipallataavoq” saqqummiunneqarluni. Ilanngutassiat marluk takku pissutaallutik 2011-mi upernaakkut DMU-mit, Aarhus Universitetimit aamma Pinngortitaleriffimmit siunnerfeqarluartumik avatangiisinik  Aatsitassanut pisortaqarfimmut nalilersuinerat tunngavigalugu Nuup kitaani maannakkut uuliamik ujaasinernut akuersissutinik tunniussisoqarneratut paasineqarsinnaalerpoq. Tamanna paatsoorneruvoq.

Aalajangersimasumik avatangiisinik misissuineq

Kalaallit Nunaanni suliani annertunerusuni (assersuutigalugu sajuppillatsitsisarluni misissuinerni, uuliamik ujaasilluni qillerinerni imaluunniit tunisassiorfimmik pilersitsinermi) ingerlatseqatigiiffik suliamik ingerlatsisuusoq avatangiisinik nalilersuisussaavoq (VVM), nalilersuinermilu suliaqarfiusumi suliap aalajangersimasup avatangiisinut sunniuteqarsinnaanera allaaserineqartarpoq avatangiisalu nalilersuiffigineqarlutik. Aatsitassanik pisortaqarfimmi malittarisassat nunani tamalaani periutsinik assigiissaakkanik tunngaveqartut naapertorlugit avatangiisinik nalilersuisoqartarpoq.

Aalajangersimasumik avatangiisinik misissuineq DMU-mit aamma Pinngortitaleriffimmit naliliiffigineqartarpoq tamanullu tusarniaassutigineqartarluni. Arlaannaanulluunniit attuumassuteqanngitsumik ilisimatuussutsikkut nalilersuineq DMU-mit aamma Pinngortitaleriffimmit Naalakkersuisunut tunniunneqartarpoq, nalilersuineq 1992-imiilli siunertamut tassunga aalajangersimasumut ilisimasanik misilittakkanillu tunngaveqartoq aamma teknikkikkut nalunaarusiatigut allakkiatigullu Aatsitassanut pisortaqarfimmut saqqummiunneqarsimasoq (innersuussinerit matuma ataaniittut takukkit).

Ingerlatseriaaseq tamanna Nuup kitaani avannarpasinnerusumilu qillerinissat sioqqullugit akuersissuteqarnerni aamma malinneqarpoq.

Aasaanerani qillerinernut tunngatillugu DMU-p Naalakkersuisunut naliliinera imaappoq: ”DMU-mi ataatsimut naliliineq naapertorlugu avatangiisinit annikinnerpaamik sunniuteqarfigalugit qillerisoqarsinnaavoq. Pissutsit naapertorlugit avatangiisit eqqarsaatigalugit teknologi pitsaanerpaaq atorneqarsinnaasorlu atorlugu qillerisoqassaaq ajutoortoqassagaluarpallu avatangiisinik annertuumik sunniutaasinnaasut sapinngisamik annikinnerpaaffimmiitinniarneqassapput.”

Siunnerfeqarluartumik avatangiisinik naliliineq

Avatangiisinik naliliinissaq radio-aviisimi eqqartorneqartoq siunnersuutaannaavoq aammalu Nuup kitaani uuliamik ujaasinissanut piaanissanullu akuersissutinik neqerooruteqarnissani politikikkut ingerlatsinermut ilanngunneqartussaalluni. Siunnerfeqarluartumik avatangiisinik nalilersuineq maannakkut qillerinissat pillugit politikikkut aalajangiinernut toqqaannartumik ilaatinneqartussaanngilaq, kisiannili taamatut nalilersuinermi ilisimasat nalilersuinermiittut ingerlatseqatigiiffinnit aalajangersimasumik avatangiisinik nalilersuisussamit atoneqartussaallutik.

Nuup kitaani maannakkut qilleriffiusuni ujaasinissamut piaanissamullu akuersissutit 1992-imiilli, siumullu, allakkiat nalunaarusiallu DMU-mit suliarineqarsimasut tunngavigalugit 2004-mili tunniunneqarput (innersuussinerit matuma ataaniittut takukkit). Taamanikkut siunnerfeqarluartumik avatangiisinik nalilersuisarnerit atorneqanngillat.

Siunnerfeqarluartumik avatangiisinik nalilersuinermi avatangiisini pissutsit nalinginnaasut aamma sumiiffimmi annertunerusumi uuliamik ujaasinerit piaanerillu kingunerisaannik avatangiisinik ajoquseeriartaarsinnaanerit allaaserineqartarput – assersuutigalugu Kalaallit Nunaata ilaani Baffin Bugtenip imartami neqerooruteqarfiusumi. Tassunga tunngatillugu annertuumik uuliaarluineq Kalaallit Nunaata avatangiisaanut qanoq sunniuteqarsinnaanersoq pingaartinneqartarpoq. Kiisalu ilisimasariaqakkat tunuliaqutaasut pigineqanngitsut allaaserineqartarput, tassa avatangiisinik nalilersuinermi ajutoortoqassagaluarpat avatangiisinik ajoqusiinerit nakkutigisinnaajumallugit siunissami qinnuteqaataasinnaasut pillugit avatangiisinik nalilersuisinnaajumalluni ilisimasat katersorneqartariaqartut. Imartaq neqerooruteqarfiusussaq Naalakkersuisunit akuerineqartussaatillugu siunnerfeqarluartumik avatangiisinik nalilersuineq politikikkut aalajangiinissamut ilanngunneqartarpoq.

Innersuussutit allakkiamut attuumassuteqartut:

www.bmp.gl/petroleum/environment/environmental-reports

Oil exploration in the Fylla Area. – NERI Technical Report 156, 90 pp. Mosbech, A., Dietz, R., Boertmann, D. & P. Johansen 1996.

A review of bio­log­ical resources in West Greenland sensitive to oil spills during winter. – NERI Technical report No. 246: 72 pp. Boertmann, D., Mosbech, A. & P. Johansen 1998.

Environmental Oil Spill Sensitivity Atlas for the West Greenland Coastal Zone. – Ministry of Environment and Energy, The Danish Energy Agency, 279 pp. Mosbech, A., Anthonsen, K.L., Blyth, A., Boertmann, D., Buch, E., Cake, D., Grøndahl, L., Hansen, K.Q.,  Kapel, H., Nielsen, S., Nielsen, N., Platen, F.von,  Potter, S., & Rasch, M. 2000.

The eastern Baffin Bay. A preliminary strategic environmental impact assessment of hydrocarbon activities in the KANUMAS West area. – National Environmental Research Institute, Aarhus University, Denmark. 238 pp. NERI Technical Report No.720. Boertmann, D., Mosbech, A., Schiedek, D. & Johansen, K. (eds) 2009.

BMP guidelines til EIA

Paasissutissanik amerlanerusunik pissarsiniaraanni attavigineqartussat:

Pinngortitaleriffik:

Fernando Ugarte, oqarasuaat +299 361242 (feug@natur.gl)

Det Nationale Center for Miljø og Energi (DMU), Aarhus Universitet:

Direktør Kurt Nielsen, tlf. +45 4084 1780, kni@dmu.dk

Ilisimatusartoq angajulleq, David Boertmann, tlf. +45 4630 1937 / +45 2558 0687, dmb@dmu.dk