Misiliisut Pinngortitaleriffik nuannareqaat Saqqummersinneqarfia 27.10.2023

Inunnguaq Kleemann, Elmer Strandbjerg, Qupanuk Eugenius Labansen og Theodor Kronborg
Vandet der snart skal til der snart skal til at testes
Vandet der snurrer rundt
Inunnguaq der klargører vandet.
Steder med rensdyr
Rensdyrrute
Tænder af sæl og isbjørne
Aldersbestemmelse
Undersøgelse af en lomvie fra 1996
Qupanuk og Aili

Atuartut sisamat Pinngortitaleriffimmi atuarfimminniit sulinermik misiliisut sisamat ullumi naggataartut tamaasa ullormik ataatsimik oqaluttuaqqusaagamik aajukua allallugillu assilisaat.

 

Allattoq Theodor Kronborg, Nuuk International Friskolemit misiliisoq

Suliffimmik misiliinitsinni ulloq siulleq ilikkagaqarnarlunilu misigisaavoq pissanganartoq. Ullunilu tulliuttuni Pinngortitaleriffimmi misigisassat assigiinngitsut misiligarnissaat qilanaaraara.

Ataasinngorneq 23. oktober Pinngortitaleriffimmi sulinermik misiliinerma siulleraa. Pissangallunga Pinngortitaleriffimmut apuuppunga nerisarfianukaramalu Atuarfik Kangillinnguaniit misiliisut pingasut naapippakka: Qupanuk, Inunnguaq, aammalu Elmer, tamarmik uannit ukiumik ataatsimik angajulliujsut.

Arnat marluk aavaatigut, aappaa Canadamiuuvoq aappaalu Hollandimeersuulluni. Marluullutik tuluttut oqalupput suliaminnilu misilittagaqarluarpaseqaat. Inimut aalajangersimasumut ingerlappaatigut tassanilu eqalukkat ammartertussaavagut. Ilumiui piiarlugit ilinniarpagut soorluttaaq siunnaasa peernissai sungiusarpagut, naarmiui, tingui, kinguaassiutaallu oqimaalutarpagut paasissutissat pingaaruteqartut paasineqarsinnaaniassammata.

Sulillualaavereeratta ullup qeqqasiorpugut, atuarfimmi misiliisunut nerineq akeqanngilaq nerisassallu nammineq tigooragassat illinnavissut sassaalliutigineqarput. Ullup qeqqarpoq nerisagullu iluarusuutigaagut.

Ullup qeqqasioreernerup kingorna arnap ornippaatigut, suliassattami tullia aallartilermat. Silamukariarluta sissamut biiliunneqarpugut, tamaanilu immamit dunkimut immiisussaavugut misissugassatsinnik. Ermeq taanna akuiarparput immallu uumasuarai naasuaraalu misissorlutigit. Immap naasuarai uumasuaraalu piiarneqaraangata erngup isikkua allanngortartoq takusinnaavarput, erngup pitsaassusia immamilu uumasoqatigiiaarneq ilikkagaqarfigaarput.

 

Sulinermik misiliisoq Inunnguaq Kleemann Kangillinnguit Atuarfiat ullup tullia (marlunngorneq 24. oktober pillugu Pinngortitaleriffimmi misigisatik pillugit oqaluttuarpoq.

Marlunngorneq aallartillujgu puisit nannullu kigutai allisitsiuserluta misissorpagut, kigutinilu nigaliliatut ittut misissorlutigit qanoq utoqqaatiginersut paasiniarparput, ilitsersuisutta eqqoriaqquaa qanoq ukioqassangatinnerigut. Kigutinik misissuereeratta ullup qeqqarpugut, nerisassat assigiinngitsut toqqartuiffiusinnaasut ullup qeqqasiutigisussaallutigit. Ullup qeqqasioreeratta ataatsimiittarfimmukaratta Aili’p appanut tunngasunik oqaluttuuppaatigut ikiliartornerarlugillu. Appat ukiukkut Canadamuunerusoq illuartarput ikinnerujussuillu Islandip eqqaanut illuartarlutik. Aasaraangallu amerlanerpaartaat Qaanaap eqqaanukartarput.

Aili oqalugiareermat taava appat ammartertussaavagut angissusaat oqimaassusaallu uuttortarlutigit, aamma timaaniittut ilaat nukiilu uuttortarlugillu misissorpagut, soorluttaaq suut aqajarormiorineraat aamma misissorigut. Appat misissukkagut qeripput 1996ernisaagamillu tipeqalaarput. Piareeratta saliititaavugut.

 

Atuarfimmit sulinermik misiliisoq Elmer Strandsbjerg Kangillinnguit Atuarfiat ullut pingajuanni misigisatik pillugit oqaluttuarpoq, tassalu pingasunngorneq 25. oktober 2023 Pinngortitaleriffimmi sulinermik misiliineq.

Ullup pingajuanni eqimattanut marlunngortinneqarpugut, Inunnguaq uangalu eqimattaqatigiippugut, taava Qupanuk Theodorilu eqimattami allamiipput. Inunnguarlu Jørgenimik atilik peqatigaarput tassalu suluppaakkat ammarterlugillu misissugarisussaallutigit. Suluppaakkat angissusiat oqimaassusiallu uttortaqqaarpagut, tamatumalu kingorna niaquerlutigit. Taava naavi toqqusaavisa nalaanniit orluat tikillugit ammarterpagut. Naavi aamareeratsigit erlavii illuartillugit takusinnaalerparput angutiviaanersut arnaviaanersulluunniit. Arnaviani orangemik qalipaatillit marlunngorlutik avissimasuupput angutiviallu takisuumik qaqortumik ruujoritut ittumik peqarput.  Suiaassusiat paasereeratsigu qarasaasiamut nalunaarsorpagut, inalugaat piiarpagut oqimaalutarlugillu aalisakkallu inalugaqanngitsut aamma uuttortarpagut. Tamatuma kingorna suluppaakkat niaqui pilattorlugit siunnaat peertussaavagut aalisakkat utoqqaassusii paasiniartussaagatsigit.  Siunnai pooqattaaqqanut plastikkinik sanaanut issorartussaavagut, aalisagarlu piariivissinnaanngilarput paperuata ilaanik tigusilluta nappartaaraaqqatut ittumut ethanolimik akusamut ikisinngikkutta. Suluppaakkat tamakkernissaasa tungaanut taamaaliorusaarpugut.

Ullup qeqqata kingorna suliatsinnik paarlaappugut taamaasilluta Inunnguarlu Larsimik atilik laborantitut atorfilik ornittussaavarput. Saarullippassuit utoqqaassusiat paasiniaqattaarparput siunnaat averiarlugit allisitsiutikkut titarneri qassiunersut malillugit utoqqaassusiat allattortarlutigu. Utoqqaassutsit assigiinngitsut 15it nalunaarsorpagut, ukiui pappiaqqamut allattortarlutigit, allatattalu inerneri ilatsinnut takutinnaveersaartussaavarput. Taava naggataatigut kisitsisit allattukkanut misissorlugit paasiniarparput kia amerlanerpaat eqqorsimanerai.

 

Sulinermik misiliisoq Qupanuk Eugenius Labansen Kangillinnguit Atuarfiat, ullut sisamassaanni misigisaminik oqaluttuarpoq, tassa sisamanngorneq 26. oktobar Pinngortitaleriffimmiinnertik oqaluttuarigamiuk.

Sisamanngorneq aallartillugu Niini peqatigalugu  umiatsiaasivimmukarpugut, atortut misissoriartorlutigit orsugiallu katersorsimasai misissoriartorlutigit. Aamma suliaminut tunngasunik saqqummiussaqarpoq, aammali orsugiarsiorfiusimasoq katersiffigiartorfigisimasani pillugu oqaluttuarpoq. Taava Pinngortitaleriffimmut uterluta fluorid atorlugu misilittaavugut orsugiaq mingutsitsinersoq paasiniarlutigu.

Ullup qeqqata kingorna Mathias Nannalu peqatigaagut, taakkua Aalborgip Universitet’ianiit misiliillutik Pinngortitaleriffimmiittuupput. Marlunnut eqimattanngorpugut, Theodor peqatigaara, taava Elmer Inunnguarlu marluusut. Nunap assiliorpugut tuttut arnaviat sumiinnerannut tunngasumik, taavalu periuserineqarsinnaasut assigiinngitsut atorneqarsinnaanerat ilinniarparput, tuttullu sumiinnerpaasarnersut nalunaarsorpagut. Nunap assiliorpuguttaaq tuttut aqqutaat nalunaarsorlutigu.

Atuartut misiliinerminni ulloq kingulleq atorpaat nittartakkatsinnut ikkutassaminnik allallutik.