Nuup kangerluani imaani misissuinerit Saqqummersinneqarfia 26.05.2012
Kalaallit nunaanni ilisimatusarnikkut umiarsuup nutaap maajip 10-niit 18-anut siullermeersumik Nuup Kangerluani angalanera uumasoqarnikkut ujarassiornikkullu misissuiffiuvoq. Biologiskimik misissuinerit ingammik klimaforskningscenterip ukiumoortumik uteqqiasumillu misissuineranut Marinbasisimik taaneqartartumut tunngavoq, imarsiornertaa NuukBasisimut ilaalluni, tassani ataavartumik paasissutissat annertuut katersorneqarsinnaallutik silaannaap allanngorarnerata kingunerisaanik pinngortitami allanngornerit paasinerunissaannut tunngasoq.
Ujarassiornikkut misissuinermi kangerlunni silaannaap avatangiisillu allanngortarnerannut atatillugu paasissutissat katersorneqarput. Ukiuni kingullerni 4.400-ni Nuup Kangerluani arlalippassuartigut silaannaap avatangiisillu allanngorarnerannit nalaanneqarsimavoq piffissap ingerlanerani inunnik nunasisartunik tammaqqittartunillu sunniisartunik. Allanngorarnerit taakku pillugit paasissutissat immap naqqani kinnerit qaleriiaarnerannit pissarsiarineqarput.
Maajip 10-ani ilisimatuut pissangallutik umiarsuarmut ikipput, aatsaammi siullermeertumik atortut assigiinngitsut misissuilluni angalanermi sivisujaamik atorneqartussaapput. Suut tamarmik ajunngitsumik ingerlapput, silalu allanngoraraluaqisoq ilimagisamiit ingerlalluartoqarnerulluni. Ulluni siullerni kangerlummi seqinnerluni sila unerisimavoq, ullunili kingullerni ingammik kangerluup paavani apilluni, siallerluni sakkortuumillu anorlerluni. Naak sila nikeraraluaqisoq katersuinissamik pilersaarutit tamarmik naammassineqarput, iluatsitsinermullu ingammik peqqutaapput Sannami sulisut pitsaalluinnartumik sulinerat, isumagissaarnerat katersanillu soqutiginninnerat.
Maringeologi nunasisarnerillu
Ujarassiornermut atatillugu Sannap angalanera Pinngortitaleriffiup Klimacenterillu kiisalu GEUS-ip suleqatigiiffigaat. Suliniutip siunertaraa immap naqqani kinnerit qaleriiaarnerannik misissugassanik tigusisarnissaq, taakkulu silap pissusaata oqaluttuassartaanik misissuinermi tunngaviussapput taamaalillutik piffiit atuuttarsimasut sivisuut pillugit paasissutissiillutik, kangerlorujussuarmi silaannaap avatangiisillu allanngorarneranut takussutissanik. Immap naqqani kinnernit qaleriiaanit misissuineq siusinnerusukkut silap avatangiisillu pissusaanik paasissutissanik imaqarpoq, taakkulu silaannaap oqaluttuarisaaneranut toqqorsivittupajaaq atorsinnaallutik. Misissugassat ukiap ingerlanerani misissoqqissaarneqassapput paasiniarlugu piffissap ingerlanerani silaannaap allanngortarnera, ilaatigut immap sikua qanoq siuariartorsimanersoq qanorlu issussuseqarsimanersoq.
Silaannaap kangerluullu sikuata allanngortarneri inuiannut assigiinngitsunut pingaartupilussuusarput, piffissami sivikitsumi sivisunerusumiluunniit kangerlunni nunasisartunut. Pissanganassaaq takussallugu inuiaat assigiinngitsut silaannaap nunallu allanngoriartorneranut qanoq naleqqussartarsimanersut, inuiaallu taakku naleqqussarnerminni periusaat nunaseriaasiallu pillugit paasisat silaannaap allanngoriartornerannik paasissutissat pinngortitalerinermit kulturillu oqaluttuarisaanerani pissarsiaasunut qanoq ilassutaasinnaatiginersut naqissusiisinnaatiginersullu.
Pinngortitalerinikkut kulturillu oqaluttuarisaanerani paasisat imminnut attavilerniarlugit suliniummi ilaapputtaaq Kangersunermi Kapisillillu kangerluani qallunaatsiaat nunasisarsimanerat pillugu Ph.d-nngorniarluni misissueqqaarnerit.
All: Naja Mikkelsen (GEUS), Ann Lennert (GCRC), Sofia Ribeiro (GEUS), Niels Nørgaard-Petersen (GEUS). Ilanngutassiaq Sermitsiami saqqummersoq 25. maaji 2012
Kapisillit kangerluani Sannap qaani ilisimasassarsiortut. Saamimmiit takuneqarsinnaapput Naja Mikkelsen (GEUS), Isak Rasmussen (KU), Martin Blicher (GCRC), Ann Lennert (GCRC), Rebecca Scheuerlin ((GCRC), Sofia Ribeiro (GEUS), Lorenz Meire (GCRC), Thomas Juul-Pedersen (GCRC). Ass.: Naja Mikkelsen.
Qassut Bongo imaanut ninginneqarpoq immap qaani kalinneqartussaq. Qassutip uumasuaqqat katersussavai, ilaatigut isatuuaqqat raajallu mikisut. Paasissutissat katersorneqartut takutissavaat imaani qanoq pinngorartoqartiginersoq. Ass.: Naja Mikkelsen.
Ann Sofialu umiarsuup qaani tigusanik nalunaaqutsersuisut. Ass.: Naja Mikkelsen.
Thomas Juul – Pedersen angallammilu inuttat ilaat Klaus Nielsen kinnernik qaleriiaanik tigusissut qaqikkaat. Ass.: Naja Mikkelsen.
