Kitaata avannaani nannut kisinneqalerput Saqqummersinneqarfia 03.04.2013

Qimusseriarsuarmi nannut piffissami 4.-19- april 2013 Pinngortitaleriffimmeersunit ilisimatusartartunit qaammataasanut nassitsissutilersorneqarlutik nalunaaqutsersorneqassapput. Nassitsissutit iluaqutigalugit naatsorsuinerillu tunngavigalugit taavani nannut qanoq amerlatiginerat paasiniarneqarpoq.

Nanoq qulimiguulik atorlugu nassaarineqaraangat qarsuusatut ilusilimmik mikisunnguamik nuluagut aallaaneqartassaaq. Nanoq pangaliinnartarmat qarsuusaq ingerlaannaq katattarpoq. Qarsuusaq nanormut kappukkaangami nannup amianit misissugassamik pissarsivigineqartarpoq, taannalu nannup kingornuttakkatigut sananeqaataanik, DNA-vanik, misissugassamik pissarsivigineqartarpoq. Nannup DNA-vanik ilisimasaqarneq iluaqutigalugu nannut amerlassusiat naatsorsorneqarsinnaasarpoq. Kisitsit pissarsiarineqartoq piujuaannartitsinermik tunngaveqartumik nannunniarsinnaaneq pillugu siunnersuinermut atorneqassaaq, tassani nannut nunatsinneersunit Canadameersunillu piniarneqartartut pineqarlutik.

Suliaqarnermi anguniarneqartoq alla tassaavoq nannut arnavissat qulit qaammataasanut nassitsissutinik qungasequsersorneqarnissaat aammalu angutivissat inuusunnerumaartullu katillugit qulit siutaasigut mikinerusunik nassitsissusersorneqarnissaat. Nannut qulimiguulik atorlugu nassaareriarlugit ilisimajunnaartitsissummik nuluisigut aallaaneqartassapput. Nannup 5-10 min.ingerlareernerini ilisimajunnaareernerani ilisimatusartartut misissugassanik katersaqartassapput, soorlu meqquinit, orsumininnguamik, aavanik kiisalu tuloriaata tunuaniittumik kigutaaraanik peersisassapput. Nannup nalunaaquttap akunneri marlussunnguit ilisimajunnaaqqareerluni pissutsini ateqqittarpaa.

Taavani nannut aamma ukiuni 2010-2012 nalunaaqutsersorneqarnikuupput. Paasissutissat qaammataasatigoortumik pissarsiarineqartartut iluaqutigalugit aamma imaani sikuusarnerata allanngoriartornerata kinguneri paasisaqarfiginiarneqartarput soorlu aamma Kalaallit Nunaata kitaata avannaani uuliasiorsinnaanissamik pilersaaruteqarnerit kingunerisinnaasaasa paasisaqarfigineqarnerunissaat anguniarneqartoq.

Ilisimatusartartut Pinngortitaleriffimmeersut piffissami aggersumi Kullorsuarmiit Air Greenlandip qulimiguua atorlugu nannunik ujartuisassapput. Ilisimatusartartut misilittagartuujupput nannut untritillit arlerlugit nalunaaqutsersoreernikuullugit.

Amermit misissugassamininnguaq qarsuusamit peerneqarpoq. Misissugassaq nannup kingornuttakkatigut immikkoorutaanik takussutissiissaaq – allatut oqaatigalugu ”nalunaaqutaanik”. Asseq: K. Laidre

Paasisaqarnerorusunnermi attavissat:

Seniorforsker Erik W. Born (ewb@ghsdk.dk) imaluunniit immikkoortortami pisortaq Fernando Ugarte (feug@natur.gl), oqarasuaat +299 361200.

Paasissutissat tunuliaqutaasut

Kalaallit Nunaata Nunavullu ataatsimoorullugu Baffin Bugt-imi Kane Basin-imilu nannut pillugit ataatsimiititaliaata piumasaqaatigaa misissuinerit qulaani pineqartut Nunavumi ilisimatusartartut peqatigalugit ingerlanneqarnissaat. Misissuinerni siunertaavoq paasissallugu Baffin Bugt-imi nannut amerlassusiat. Pinngortitaleriffimmi ilisimatusartartut Kalaallit Nunaata eqqaaniit misissugassanik katersipput Canadamilu Nunavumi Qeqertaaluup sineriaani nannunit misissugassanik katersillutik. Misissuinerit 2013-imi ingerlanneqartut ukiuni siuliini 2011-12-imilu ingerlanneqartut nanginneraat, taakkunani misissugassanik katersisoqarluni. Ilisimatusartartut Nunavummeersut nunatsinneersullu misissugassanik katillugit 427-nik 2011-mi katersipput, tassa nannunit ilisimajunnaarsinneqanngitsunit. Misissugassat 734-t 2012-imi katersorneqarput.

Ukiormanna misissugassanik katersinerit iluatsilluassappata naatsorsuutigineqarpoq Baffin Bugt-imi nannut amerlassusiat pillugu upernaaq 2014-ip ingerlanerani nalunaaruteqartoqarnissaa.

Misissuinerit Pinngortitaleriffimmiit ilisimatusartartunit, Nunavummeersunik, Departement of Environment, aammalu Oslomi Universitet-imeersunik suleqarteqarluni ingerlanneqarput. Misissuinerit aningaasaliiffigineqarput Danmarkimi Avatangiisinut Aqutsiveqarfimmit, Pinngortitaleriffimmit, Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsiveqarfik aqqutigalugu uuliasiorfiutileqatigiiffinnit aammalu Oslop Universitetianit.

Ilisimatusartut tassaapput: Erik W. Born (aqutsisoq), Kristin Laidre aamma Peter Hegelund, tamarmik Pinngortitaleriffimmeersut kiisalu professor Wiig Oslop Universitetianeersoq.

Qaammataasat atorlugit nassitsissutit kiilu sinnilaarlugit oqimaassuseqarput ukiullu arlerlugit atortarlutik, nassitsissutillu mikisut 50 gram miss. oqimaassuseqarput ukiullu affaa angullugu atorsinnaasarlutik. Nassitsissutit pineqartut ukiorpaalussuarni atorneqarnikuupput, ataavartumillu nannunut akornusiisarnatik.