Saarulliit aqunniarneqalerput – pilersaaruteqarfigineqalerpummi Saqqummersinneqarfia 21.11.2013

Allattoq:  MiKv

Pinngortitaleriffimmiut, tunisassiortut aqutsisullu peqatigiillutik saarulliit aqunneqarnissaannik pilersaarusiorput. Pilersaarut Naalakkersuisunit akuerineqareerpoq, taannalu 2014-imiit 2016-ip tungaanut atuutissaaq kiisalu Kitaata Tunullu imartaasa avataannut tunngasuulluni.

Saarullinniarneq nutaatut sukkasuumik ingerlaavartumillu aalajangersaaffigineqarsinnaasariaqarpoq, saarulliit amerlinersut ikilinersuulluunniit apeqqutaatillugu.

Kitaata imartaani saarulliit immikkoortuupput, uffa Tunup Islandillu imartaanni saarulliit ataatsimoortuusut. Taamaattumik sumiiffinni marlunni aqutsinissamik pilersaaruteqartoqarpoq – Tunup Kitaatalu imartaanni.

Saarulliit amerliartortinneqassapput
Saarulliit patajaatsumik amerlinissaat kissaatigineqarpat avataani 2014-imi aatsaat iluamik saarullinniartoqassasoq biologit siunnersuutigereerpaat. Ukiut arlallit qaangiuppata aatsaat aalisarneqartariaqarput, tassami ilaatigut saarulliit tallimanik-arfineq-marlunnik ukioqaleraangamik aatsaat suffisarmata: Saarulleerarpassuit aalisarneqarsinnaalingajalerput taamaattumillu piujuartitsinermik tunngaveqartumik saarullinniartoqartariaqarpoq.

”Tunup Islandillu imartaanni saarulliit assigiipput. Maannakkut Tunup imartaani saarulliit Kitaata imartaani saarullinnit amerliartornerupput, siunissarli ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu – ukiuni aggersuni mianersortumik aqutsivigineqarunik – Kitaata imartaani saarulliit neriuuteqarfigineruagut. Tamaanili saarullinnik inersimasunik sufferiaannarnik suli nalunaarsuinikuunngilagut. Kitaata imartaani sivikinnerpaamik ukiut tallimat – arfineq-marluk aatsaat qaangiuppata ajunngitsumik saarullinniartoqalernissaa naatsorsuutigaarput,” Hans Lassen oqarpoq.

Imartat pillugit biologi Hans Lassen siornatigut Nunani tamalaani Immamik misissuisarnerit pillugit siunnersuisoqatigiinni (ICES) pisortaasimavoq. Hans Lassen ataatsimiititaliami biologit, aalisartut, suliffissuaatillit politikerillu peqatigiillutik saarulliit pillugit aqutsinissamik pilersaarutissatut siunnersuummut inerniliussamik, oktobarimi akuersissutigineqartumi, ataqatigiissaarisuuvoq.

Tunup Islandillu imartaanni saarulliit sananeqaatsimikkut assigiipput
Aqutsinissamik pilersaarummi Tunup imartaani saarullittassissutissat pillugit apeqqutit aamma tikinneqarput.

Kitaata imartaani saarulliit sananeqaatsimikkut immikkoortuusut Tunup  Islandillu imartaasa saarullii saarulleqatigiinnit ataatsinit kingoqqisuunissaat ilimagineqarpoq.

Kangiani Tunup/Islandip saarulliinit tamarmiusunit Tunup imartaani saarulliit 6 procentiussagatinneqaprut. Ilisimatusartut kalaallit Islandimiullu eqqoqqissaartumik suli naatsorsuinikuunngillat. Kisianni toqqaannartumik kisitsisinngortikkaanni Tunup imartaani saarullittassiissutigineqarsinnaasut 13.000 tonsit amerlaqatigissavaat. Aqutsinissamik pilersaarummi saarullittassissutit 10.000 tonsinut aalajangersarneqarput – mianersortumik saarullinniarnissaq tunngavigalugu, tassami saarulliit aatsaat amerliartulerput taamaattumillu mianersuuttariaqarput.

Kalaallit saarullinniartarnissaannut pilersaarummi arlalinnik piumasaqaateqartoqarpoq:

• Saarulliit pitsaanerpaanik periarfissinniarlugit juuli tikitsinnagu saarullinniartoqassanngilaq.
• Najukkani aalisapiluttoqannginniassammat saarullinniarnerit siammarterneqassapput sumiiffinnullu sisamanut agguataarneqassallutik.
• Saarullinniarnissamut akuersissummik pissarsiniaraanni saarulliit angissusiannik, ukiuinik, suiaassusiannik inersimassusiannillu misissugassanik tunniussisoqartassaaq.
• Angallatit qalorsui ristitallit taamaallaat atorlugit saarullinniartoqarsinnaavoq, taamaalillutik saarulleeqqat suli uumallutik ristitigut appakaallutik aniguisarniassammata.

Saarullittassiissutit sukkasuumik amerlineqarsinnaasariaqarput ikilineqarsinnaasariaqarlutillu
Saarulliit qanoq amerlatiginersut suli nalornissutigineqarput. Taamaattumik saarulliit 30 procentit sinnerlugit amerlippata aqutsinikkut saarullittassiissutit sukkasuumik amerlineqarsinnasariaqarput (ukiuni 2010 – 2013-imi agguaqatigiissitsinermut sanilliullugu naliliineq)15 procentillu sinnerlugit ikilippata ikilisinneqarsinnaasariaqarput.

Itinerusumik paasisaqarusunnermi saaffigisassat:
Immikkoortortaqarfimmi pisortaq Helle Siegstad, hesi@remove-this.natur.gl  aamma toqqaannartumik oqarasuaatikkut, 36 12 20, imaluunniit ilisimatusartoq Rasmus Hedeholm, rahe@remove-this.natur.gl, aamma oqarasuaatikkut, 36 12 91.