Issittuni naalagaaffiit pinngortitalerinermi qaffasissumik ilinniartitaaneq nutaaq suleqatigiissutigalugu Nuummi aallarnilerpaat Saqqummersinneqarfia 13.02.2015

Ilisimatusartartutut tamatigoortumik ilinniartitaaneq nutaaq februarip 13-ianni aallartinneqarpat Pinngortitaleriffiup torsuusarsuini, laboratoriaani ataatsimiittarfiinilu franskit, belgiamiut, tuluit, kalaallit qallunaallu oqaasii tusarsaajualissapput.

Nunaqqaterput biologinngorniaq qanittumilu ilinniarnermini qiterpaarinnilluni bachelorinngortoq, Mala Broberg, Pinngortitaleriffimmi ilinniartitsinissani peqataassaaq. Asseq: Nammineq pigisaq.

Allattoq:  PeMi

All. Peter Bondo, Arktisk Forskningscenter, Aarhus Universitet.

Ilisimatusarfinni ilinniartut nunarsuarmit tamarmeersut Pinngortitaleriffimmi pikkorissarnerit assigiinngitsut arfinillit avatangiisinut, uumasoqassutsimut, inuiaqatigiinnut Issittumilu silap pissusianut tunngassutillit siullersaallutik ingerlatissavaat.

Pinngortitalerffik, Aarhus Universitet University of Manitobalu peqatigalugit ilinniartitsinermi, ilisimatusarfinni ilinniartut issittumi silap pissusianut tunngasunik, uumasoqassutsimut tunngasunik, aaqqissuusseriaatsinut tunngasunik inuiaqatigiinnullu tunngasunik ilinniarfigisassaanni ilinniartitsisunik pisariaqartitanillu allanik pilersueqataassaaq.

Ilisimatusarfeqarfiit taakku pingasut suleqatigiiffik ´Arctic Science Partnership` 2012-imi aallartippaat. Suleqatigiinnerlu taanna maanna Nuummi Universitetimi naammassisinnaanngorluni aammalu nunani tamani atorsinnaasumik ilinniartitaanermik kinguneqarpoq.

Sanna – Pinngortitaleriffiup misissuutitaava – Nuuk aallaavigalugu pinngortitamut tunngasunik ilisimatusartussat pikkorissarnerminni atugarissavaat. Asseq: Leiff Josefsen.

Pinngortitarsuarmut toqqaannartumik attaveqarluni

“Pikkorissarnerit arfinillit ukiup affaata tulliup ingerlanerani neqeroorutigisassagut taakku, Kalaallit Nunaat aallaavigalugu pinngortitarsuarmi ilisimatusartartutut ilinniarnermut alloriarnerit siullersarissavaat”, Pinngortitaleriffiup pisortaa Klaus Nygaard unnersiorpoq.

Pikkorissarneq siulleq immap sikua apisimasoq pillugu pikkorissarnerussaaq. Ilinniartut 18-it immap sikuanik apisimasumik sammisaqariartorlutik Nuummut tikissapput. Ilinniagaqartut pikkorissarnerminni immap sikuata qanoq ittuussusai assigiinngitsorpassuit immallu sikuata nunarsuarmi tamarmi silap pissusianut sunniutigisartagai sammissavaat.

Kingusinnerusukkut issittup imartaani uumasoqassutsimut tunngasut pikkorissaatissatut neqeroorutigineqassapput, tassanilu ilinniagaqartut Pinngortitaleriffiup misissuutitut umiarsuaaraanik `Sanna`-mik angalasassapput. Ilinniartut aamma Pinngortitaleriffimmi ilisimatusartartut pingasut ilagalugit sivisunerusumik angalajumaarput paasissutissanik Nuup Kangerluata naqqaneersunik katersuiartorlutik Fyllas Bankimukarumaarlutillu.

Paasisat aallarunneqassanngillat

“Ilisimasat misissuisartut nunanit tamaneersut Issittuni pissarsiarisaasa Issittuni pigiuarneqarnissaat qulaarnassavarput. Ilinniartitaanikkut suliniutip taassumap tamanna siunertaraa”, Pinngortitaleriffimmi Nuummiittumi ilinniartitaanermik ataqatigiissaarisoq ilinniartitsinikkullu suliniummik taassuminnga ataqatigiissaarisuusoq Dorte Haubjerg Søgaard oqarpoq.

Taamaattumillu ilinniartitaanermik taassuminnga sulissutiginnittut tamarmik ilinniagaqartut ilaasa marluk Nuummi najugaqavissuunerat immikkut nuannaarutigaat.

Mala Broberg, Nuummi najugaqartoq massakkullu Pinngortitaleriffimmi suliffeqartoq pikkorissarnermigut ilinniarnermi ingerlateqqinnissaanut periarfissaqalerpoq. Pikkorissarnikkut issittuni uumasoqassutsimut tungasunik ilisimasaqarlualissaaq taamaalillunilu kingusinnerusukkut biologinngorniarluni ilinniarnini inaarsarsinnaalissavaa.

Ilinniagaqartut Nuummeersut marluk ilinniagaqatigiit arfineq pingasuusut, ukiup affaani tulliuttumi arfinileriarlutik pikkorissarnermikkut ilinniagaqartussat ilagissavaat. Nutaamik sukumiisumillu ilisimasaqarfigilissavaat ilaatigut aput, siku, imaq, aatsitassat, siunnersuineq inatsisinullu tunngasut.

Pitsaaqutaasullu ilagissavaattaaq ilinniagaqartussat arfineq marluk Nuummi inissaqartinneqareermata, Ilisimatusarfimmi ilinniagaqartut allat najugaqatigissallugit.

“Namminersorlutik Oqartussat qujassutissaqarfigingaarpagut ilinniartitaanermut immikkoortoqarfitsik aqqutigalugu ilinniartunngortussat arfineq marluk inissaannik pissarsissussimammatigit. Tamanna pilersinniakkamut tamarmut oqilisaataasorujussuusussaavoq,” Lise Lotte Sørensen, Aarhus Universitet-ip issittuni ilisimatusarnermut immikkoortoqarfiani ilinniarnernik ataqatigiissaarisartoq oqarpoq.

Nunaqqaterput biologinngorniaq qanittumilu ilinniarnermini qiterpaarinnilluni bachelorinngortoq, Mala Broberg, Pinngortitaleriffimmi ilinniartitsinissani peqataassaaq. Asseq: Nammineq pigisaq.

Nuummi ilinniarnertuunngorniarfik suleqatigalugu

Immap sikuata qanoq ittuussusia sananeqaataalu pillugit pikkorissarnermi siullermi aamma ilinniarnertuunngorniarfimmi Nuummiittumi ilinniartut marluk, 3. g-mi soraarummeerutissatut immap sikuanik allaaserinnittussat peqataassapput.

Ilinniarnertuunngorniarfik ilinniakkami nutaami qanittumik suleqatigineqartussaavoq. Ilinniarnertuunngorniarfimmilu pinngortitamut tunngasunik ilinniartitsisuusut tamarmik aamma pikkorissarnerup ingerlanerani saqqummiisarnernut assigiinngitsunut peqataasassapput. 3. g-milu ilinniarnertuunngorniarlutik ilinniartut ilisimatusarfimmilu ilinniartut aamma tapersersoqatigiittut aaqqissuusseqatigiittarnissaat isumaqatigiissutigineqarsimavoq.

Ilinniartunut tasiortaanerlussoq tamanut iluaqutaasussaavoq. Ilisimatusarfimmi ilinniagaqartut ilinniarnertuunngorniarfimmi ilinniartut pinngortitamut tunngasunik ilisimatusarnissamik soqutiginninnerulersissavaat ilinniarnertuunngorniarfimmilu ilinniartut Ilisimatusarfimmi ilinniagaqartut kalaallit ileqquinik ileqqutoqaannillu paasissutissittassavaat.

“Neriuppugut ikinngutigiinnernik naleqarluartunik, kalaallit ilinniarnertuunngorniat ilinniagaqarnikkut siunissami ingerlaqqinnissaannut pingaaruteqartussanik pilersoqartarumaartoq”, Dorte Haubjerg Søgaard oqarpoq.

Soqutiginnittut kikkulluunniit ilinniagaqartut sulinerat ukiup affaata tulliuttup ingerlanerani instagram-ikkut Pinngortitaleriffiullu nittartagaatigut: www.natur.gl -ikkut malinnaaffigisinnaavaat.

Paasissutissat allat:

Dorte Haubjerg Søgaard, Ilinniartitaanermik ataqatigiissaarisoq, Pinngortitaleriffik. Tlf (+299) 361238, mail: DoSo@natur.gl

Lise Lotte Sørensen, Uddannelseskoordinator, Arktisk Forskningscenter, Aarhus Universitet. Tlf.: (+45) 8715 6417; mail: lls@bios.au.dk