Pinngortitaleriffimmut tikeraarneq Saqqummersinneqarfia 26.03.2012
Kalaaliullunga, biologimilu ilinniagaqartuullunga, nuannaarutigeqisannik periarfissinneqarsimavunga qaammat ilivitsoq specialeliorninnut atatillugu maani Pinngortitaleriffimmi misissuinissaannut.
Misissuinerit tamakku Københavnip Universitetiani, Frederiksbergimiittumi nalinginnaasumik ingerlanneqartaraluarput, tassalu Issittumi tappiorannartunik biologimik (Arktisk Mikrobiologi) taallugu immikkoortortaqarfimmi, Peter Stougaardi siunnersortigalugu.
Uanga specialelianni sammivakka bakteriat, kujataani Ikkameersut. Ikkami immap iluani ”napasuliaasat” silarsuarmi kisiartaapput. Taakkunani uumassusilippassuit nassaassaapput, tamakkununnga ilaallutik bakteriat.
Bakteriat enzymiliortuupput, avatangiisinut inuuffimmut naleqqussarluinnarsimasut. Tassalu napasuliaasat Ikkamik taaguutillit tassaapput bakterianut immikkut pisinnaasalinngortitsisut, nillertumi enzymenik pilersitsisinnaanngortitsigamik, qaffasissumik pH-qartunik.
Enzymet nillertumut akiuussinnaasut tunisassiorfinni assigiinngitsuni piumaneqartupilus-suupput, assersuutigalugu pinnguutinik proteininik nungutitsisinnaanerat imeq kissarujussuanngikkaluaq atorlugu pissutigalugu, assersuutigalugu errorsinermut qaqorsaatinut akuliunneqarsinnaallutik. Sulissutigineqarpoq nukissiuutit sipaarfiginiarlugit qaqorsaatinik pilersitsinissaq, ullumikkut enzymet atorneqartartut nillertumut akiuussinnaasunik taarserlugit. Unalu assersuutissaavoq ataaseq arlariinnik periarfissaasunik, tassalu kissassutsini appa-sinnerusuni enzymet atuuffigisinnaasaanni ujarlernermi.
Uanga sulianni siunertarivara bakteriamik psychrofiliusumik nassaarnissaq, tassa bakteria immikkut nillertumi uumasinnaasunngorluni naleqqussarsimasoq. Bakteriap taassuma, sananeqaataa DNA-vatigut misissorneqassaaq, taamaasillunga takusinnaalerniassagakku sananeqaatimigut sutigut nillertumi uumasinnaanissaminut naleqqussarsimanersoq.
Tassalu atortutigut pisariaqartitakka nassarlugit Nuummi Pinngortitaleriffimmiilersimavunga, Bakteria Nunatsinneersoq pillugu ilisimatusaatinnik ingerlataqariartorlunga, maanilu allanik ilisimatusartut ilinniarfigiartorlugit.
Iluatassutigisimaqaara maani Pinngortitaleriffimmi atortutigut atugassarititaasut pitsaalluinnartuunerat, taamaasillungalu ilisimatusarnermik ingerlataqarnera aporfissartaqangaanngitsumik ingerlassinnaasimallugu.
Pinngortitaleriffimmiittut tamaasa qutsavigerusuppakka tikilluaqqulluarsimammannga aammalu maanngarsinnaaninnut ikiuulluarsimanerannut. Neriuutigaara tikeraarneq manna tullerumaarlugu!
/Aviaja Lyberth Hauptmann
Ingeniørensip nittartagaatigut Pinngortitaleriffik pillugu allaaserinnittarpunga, tamannalu soqutiginnittunut ugguuna alakkarterneqarsinnaavoq: ing.dk/blogs/altdetgroenne
