Silap pissusianik Issittumi ilisimatusarneq nukittorsarneqassaaq Saqqummersinneqarfia 09.07.2013

Allattoq:  Emma Kristensen

Nunarsuup issittortaani ilisimatusarluni misissuisarfiit pitsaanersaasa ilaat  Zackenbergimi Daneborgimilu Tunup avannaarsuaniittuni ittut sapaatip akunnerani kingullermi pisortatigoortumik atoqqaartinneqarput, ilisimatusarlunilu misissuisarfissap nutaassap Station Nordip eqqaaniittussap sananeqarfissaani nivariarneq siulleq nivanneqarmat.

Ilisimatusarlutik misissuisartut nunarsuarmit tamarmeersut nutaanik pitsaalluinnartunik atortuuteqarlutik Issittumi silap pissusianik peqquteqartumik allanngoriartornernik aatsaat taama misissuilluarsinnaatigilissapput.

Qallunaat kalaallillu angalaqatigiit Nunamut Eqqissisimatitamut Tunup avannaarsuani sumiiffinnut pingasunut taakkununnga tikeraarmata atoqqaartitsisoqarlunilu sanaartornermi suliassat siullersaannik aallartitsisoqarpoq

Ilaatigut ilisimatusarnermut Naalakkersuisoq Nick Nielsen Ataqqinartorsuaq Kunngissaq Frederik aammalu Danmarkimi ilaatigut qaffasinnerusuni ilinniartitaanernut ministeri Martin Østergård assiliseqatigai. Assiliisoq: Peter Bondo Christensen.

Daneborgimi iperariarneq
Ataqqinartorsuaq Kunngissaq Frederik angalaqatigiinnut ilaavoq, taassumalu torrallavillugu ataasiarluni iperaattamik iperariarluni puiaasaq champagne uppitippaa taamalu ilisimatusarluni misissuisarfissaq Daneborgip eqqaaniittoq ammarlugu.

Kunngissap ammaalluni oqalugiarnermini issittumi misissuisoqarnissaa pingaartuunerarpaa.

»Qallunaat Issittumi misissuilluarnerat takullugu ajasoornarpoq. Zackenbergimi Daneborgimilu misissuinitsigut angusaqarluarsimavugut, sulili angusarissaarnerunissarput pingaaruteqarluinnarpoq«, Kunngissaq Frederik oqarpoq.

Aage V. Jensens Naturfond ukiut ingerlanerini ilisimatuutut misissuisarfinnut taakkununnga, ataatsimut katillugit Zackenberg Research Station-imik taaneqartartunut 35 millioner kroninik aningaasaliisimavoq.

Ilisimatuutut misissuisartut 100-nit amerlanerusut ilisimatusaatigalugu misissuisarfinnut taakkununnga tikeraareersimalerput taamalu silap pissusianik issittullu uumasoqassusianut tunngasunik ilisimatusaatigalugu misissuisarsimallutik. Ilisimatusaatigalugulu misissuiffigineqartartut assigiinngitsorpassuit maligassaalluartumik suleqatigiissutigineqartarmata ilisimatusaatigalugu misissuisarfiit taakku nunat tamat akornanni maluginiarneqarlualersimapput.

Ilisimatusaatigalugu misissuisarfiit Zackenbergimiittoq Daneborgillu eqqaaniittut 2014-ip annersaani Arctic Science Partnership ingerlatsisoralugu annertuumik ilisimatusarfigineqartussaapput, ilisimatusaatigalugu misissuisartoqatigiit arlalissuit ukiuunerani aasaaneranilu misissuissammata.

Assimi takuneqarsinnaapput saamerlerpaami professor Søren Ryesgaard, Pinngortitaleriffiup pisortaa Klaus Nygaard, Ataqqinartorsuaq Kunngissaq Frederik aammalu aningaasaateqarfiup Aage V. Jensens Fondenip siulittaasua Leif Skov. Assiliisoq: Peter Bondo Christensen.

Station Nord-imi atortorissaarutit nutaat
Angalaqatigiit Danborgimiit timmisartorlutik Station Nordimut nunatta avannarpiarsuata ilaaniittumut ingerlapput. Tassani Kalaallit Nunaanni Namminersorlutik Oqartussat Aarhus Universitetillu ilisimatusaatigalugu misissuisarfissaanni Villum Research Station-issami sanaartorfissamik aallarnisaalluni nivariarneq siulleq nivanneqassammat. VILLUM Fonden ilisimatusarluni misissuisarfissamut nutaassamut, 2014-imi ammarneqartussamut, 70 mio. kr-inik aningaasaliissuteqarsimavoq.

Station Nordimi pingaartumik silap pissusia, silaannaq, siku imarlu sammineqartarput, Villum Research Stationimili nunarsuarmi ilisimatusarluni misissuisarfiit avannarlerpaartassaanni pigineqassapput unnuisarfiit, misissueqqissaartarfiit laboratoriat, snescooterit, qamussuit nunaannakkoorutit qiterutaasarsuarnik assakaasullit timmisartullu inuttaqanngitsut, silaannaap akuinik misissuinermi aammalu uumasunik nunallu ilusaanik silaannarmiit misissuinermi atorneqartussat.

Nivariaqqaarnermut atatillugu oqaaseqarnermini Kunngissap Frederiup Kalaallit Nunaanni Namminersorlutik Oqartussat ilisimatuutullu misissuisartut suleqatigiilluarnerat pingaartillugu eqqaavaa.

»Naalagaaffeqatigiinnermut, suleqatigiinneq nutaaq pissanganartorlu aallartinniarlugu ullumikkut ataasimoorutigisatsinnut peqataanera tulluusimaarutigaara. Nivariarneq una illuliornissaannarmut tunngasuunngilaq, aammali ilisimasanik tamatsinnut iluaqutaasussanik pilersitsiniarluni suliniuteqarnissamut tunngasuuvoq,« Kunngissaq oqarpoq.

Iilsimatusarfeqarfiup Zackenborgip aqutsisua Niels Martin Schmidt, Aarhusip Universitetiata pisortaa Lauritz Holm Nielsen Ataqqinartorsuaq Kunngissaq Frederillu.

Kalaallit Nunaanni Danmarkimiillu qujassutit
Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Nunanullu Avannarlernut Tunngasunut nunatsinni Naalakkersuisup Nick Nielsenip  aningaasaateqarfiit ilisimatuutut misissuisarfinnut aningaasaliissimasut qutsavigai.

»Ilisimatuutut misissuisarfiit »illuinnaanngillat«. Aammali ilisimatuutut misissuisartunut tamanut kajumissaataallutillu nukittorsaataapput, nunatsinnillu tamakkuninnga sammisaqartarfiit Naalagaaffeqatigiinnerup iluani nunanilu allani ilisimatusarnikkut suleqatissarsiorsinnaanerulernissaannut periarfiissiisuullutik«, Nick Nielsen oqarpoq ilanngullugu Aarhus Universitet Tunup avannaarsuani ilisimatusarnissamut periarfissanik pitsanngorsaaniarnermi suleqataalluarsimanera pillugu qutsavigerujussuarlugu.”

Aarhus Universtetip rektoriata Lauritz B. Holm-Nielsenip ilisimatuutut misisuisartut nunarsuarmit tamarmeersut Tunup avannaasuani misissuinissaminnut periarfissarissaarnerulernerat nuanaarutigaa.

“Aarhus Universitetimi ilisimatuutut misissuisartut kisimik Aage V. Jensen Fondep VILLUM FONDENillu aningaasaliissutaat iluaqutigissanngilaat. Nunarsuarmi tamarmi suleqatigisartagarpassuagut aamma  nunarsuarmi tamarmi silap pissusiata allanngoriartornerata sunniutaanik minnerunngitsumillu issittumi silap pissusiata allanngornerata sunniutaanik paasiniaanissamut periarfissaqarlualerput,” rektori oqarpoq erseqqissaatigalugulu, Kalaallit Nunaanni Namminersorlutik Oqartussat ilisimatuutut misissuisarfiit Zackenbergimiittup, Danaborgimiittup Station Nordimiittullu ingerlanneqarnerini suleqatiginissaat qilanaaralugu.

Angalaqatigiinnut aamma ilaapput Danmarkimi Ilisimatusarnermut, Nutaaliornermut Qaffasinnerusumillu Ilinniagaqarnernut ministeri Morten Østergaard, Aage V. Jensens Naturfondenip siulitaasua Leif Skov, VILLUM FONDEN-ip siulersuisuisa siulittaasuat Lars Erik Kann-Rasmussen, Aarhus Universitetip issittumi ilisimatusarneq pillugu ingerlatsivittaavata (Arctic Research Center) pisortaa Nuummilu Klimacenterimeersoq professor Søren Rysgaard kiisalu Kalaallit Nunaanni Pinngortitaleriffiup pisortaa Klaus Nygaard.

Allattut: Anders Correll aamma Peter Bondo Christensen, Aarhus Universitet.