Silatta iliuuseqarnissamik pinngitsaalivaatigut Saqqummersinneqarfia 06.06.2014
Assimi: AACA-mi ataatsimiinermi peqataasut nunatsinniit, Danmarkimiit, Norgemiit aammalu Canadamiit. Assiliisoq: Peter Schmidt Mikkelsen
Allattoq: PeMi
Silatta pissusiata allanngornerujussua assortorneqarsinnaanngilaq, tamannalu ukiorpassuarni kingullerni ilisimatuussutsikkut nalunaarusiarpassuarnit uppernarsarneqarluni naqissuserneqaqattaareerpoq. Nunatta kitaata kujataa ukiuni 200-ni kingullerni aatsaat taamak kiatsigaaq, kissatsikkiartorneruneralu inuit pilersitaannik aallaaveqarpoq. Silattalu unammillermatigut sussaagut, imaluunniit allat oqarniassapput, nammineq pisuulluta tassunga killikkatta sussaagut taava.
Nunarput Issittorlumi tamarmi silap pissusiata allanngorneranit sutigut tamatigut unammillerneqarpoq, allannguuterpassuillu inuuffigisavut malunniuteqaqisullu naleqqussarfiginiarlugit suliassaqarfikkuutaat amerlanerpaat iliuuseqarnissami peqataatinneqartariaqarput.
Qulequttat tamakkuupput ulluni makkunani Pinngortitaleriffimmi nunatsinneersut canadameersullu ataatsimoorullugu iliuuseqarniarnissaq anguniarlugu pilersaarusioqatigiissut suliniummik AACA-mik taallugu ingerlataqartut ataatsimeeqatigiinneranni sammineqartut. AACA naalisagaavoq Adaptation Actions for a Changing Arctic-imit isumaqartoq Issittumut allanngoriartortumut naleqqussarnissaq.
AACA Issittumi Siunnersuisooqatigiit ataanni suliniutaavoq nutaaq paasissutissanik ilisimariikkanik katersisinnarluni aalajangiisartunut saaffiginnittumik nalunaarusiortussaq.
Pinngortitaleriffimmi ataatsimiinneq AACA-p nunatsinni pisortatigoortumik ingerlalerneranik aallarniineruvoq, tassani AACA-p ataani suliaqartut nunatsinneersut, Canadameersut, Danmarkimeersut Norgemeersullu nunatsinni suliassaqarfikkuutaartut aallartitaannik isumasiuineralugu siulleq. Suliniut 2017-p tungaanut ingerlanneqassaaq nunatsinnilu aatsitassarsiornermik ikummatissiornermillu, aalisarnermik inuussutissarsiortut, soqutigisaqaqatigiiffiit soorlu ICC, KNAPK aamma GA-kkutullu ittut aallartitaat aammalumi Namminersorlutik Oqartussani atorfillit ataatsimeeqatigineqarput.
Soqutigisaqaqatigiinnik isumasiuisarnissaq ukiuni aggersuni ingerlaavartumik pisassasoq naatsorsuutigineqarpoq. Taama ittoq siulleq ukiormanna martsimi Qaqortumi KANUKOKA-p pilersaarusiortuinik teknikeriinillu ataatsimeeqateqarneq pivoq.
Soqutigisaqaqatigiikkuutaat suliniummi ilaatinneqarnerat pingaartuuvoq, tassami saaffigineqartuuginnaratik immersueqataammata. Taamaalilluni ataatsimiinnermi matumani immersuutigisaasa nalunaarusiassami qanoq atorneqarnissaattaaq ilanngullugu eqqartorneqarpoq.
AACA-mik suliniutit Issittumi immikkoortuni makkunani ingerlanneqartussaapput: Bæring Strædet/Beaufort Sea aamma Chukti, Barentip nalaa kiisalu Davis Strædet/Baffin Bugt. Kingulleq nunatsinnit canadamillu ingerlanneqassalluni.
Itinerusumik paasisaqarusunnermi saaffigisassaq:
Silap Pissusianik Ilismatusarfiup pisortarigallagaa Malene Juul Simon oqarasuaat 361200 imal.: masi@natur.gl