Nunat tamalaat suleqatigiissutaannut kalaallit Davidsstrædemi peqataasut Saqqummersinneqarfia 11.10.2022

Allallunilu assiliisoq: Thomas Juul-Pedersen.

Pinngortitaleriffimmi Silap Pissusianik Ilisimatusarfimmi ilisimatusartartut maannakkut amerikamiut umiarsuaanni ilisimatusarnermut atorneqartartumi Neil Armstrong-imiipput, umiarsuaq qaammammut tummaqqaartumut atsiussaagami. Ilisimatusartartut allat 15-it USA-meersut, Canadameersut, Danmarkimeersut, Tuluit Nunaanneersut aammalu Schweizimeersut suleqatigalugit imaq nunatta Canadallu akornganniittut misissugaraat. Ilisimatusartartut immap sarfai, immallu kemiskimik namminerminilu akui misissugaraat soorluttaaq imaani uumassuseqartut uumasuaqqat tappiorannartut aalisagaaraaqqallu misissuutigalugit aamma miluumasut timmissallu imarmiut misissuiffigaat. Sapaatip akunnerisa sisamat ingerlanerini ilisimatusartartut misissuiffissat untritilinnik amerlanerusut misissugassanik tigooraavigissavaat nalunaarsuiffigalugillu misissuiffissatut nalunaarsorneqareersimasut Nunatta Canadallu akornganniittut Baffin-illu kangerliumarnga aqqusaarlugu Davidsstræde aammalu Labradorip imartaata avannarpasittortaa misissuivigisussaavaat.

Ilisimatusartartut nunatsinneersut immamik tigusillattaallutik misissuipput, aammalu uumasuaqqat tappiorannartut tigusiffigisarlugit umiarsuup misissuisarfiani misileraallutik misissuisarput. Imaani naasuaqqat tappiorannartut uumasut imarmiut nerisareqatigiinneranni toqqammaviulluartut misissuiffigaat, taamaasillutillu imaani uumaneqassuseq tamakkerlugu misissuiffigalugu, soorluttaaq immami misissuiffigisami aalisakkat suffisaat aalisagaaraaqqat aalisakkanik suminngaanneernersut nalunaarsortarpaat. Ilisimatusartartut nunani tamalaaneersut taamatut suleqatigiinnermikkut uumassuseqassutsip ataqatigiiffii immami misissuiffigisaminni ilisimasanik nutaanik pissarsisussaapput, imarmi tamanna issittup imarpianut isaariaasut sisamat ilagaat (”The Davis Strait Arctic Gateway”). Taamaattumik imaq Nunatta Kitaata Canadallu akornganniittoq Issittup Imarpiata Atlantikullu Imarpiata akornganni immap sarfaasigut paarlaasseqatigiittarnerinut pingaaruteqartorujussuuvoq, tamaanilu annertuumik uumassuseqartitsineq uumassuseqassutsillu assigiinngiiaarnerinut tamanna tapertaalluarami.

Ilisimatusarluni umiarsuarmik angalaneq 2020-mi ilisimatusaqatigiissimanermik ingerlatitseqqiineruvoq, immallu imminermini kemiskimillu tamaani qanoq inneranik ilisimatusarneruvoq 2004-mili aallartinneqarsimasoq. Taamatut nunani tamalaani misissuinerit nalunaarsukkanut, ilisimasanullu immap sarfaanut tunngasutigut annerusumik paasisaqarnerulernissamut aqqutissiuussisuupput, imaanilu uumassuseqassutsip ataqatigiiffiinut aalisakkallu inuussutissarsiutitigut pingaaruteqarluinnartut iluaqutigisinnaasaannik misissuineruvoq, silallu allanngoriartorneranut tunngasunik ilisimatusarnikkut paasinninnerulernissamut misissuinerit iluaqutaassaqaat.

Tappiorannartut naasuaqqat nillataartitsivimmi misileraaffigineqarput. Assiliisoq: Thomas Juul-Pedersen.

Net-it iluleriisilllugit aalisagaaraaqqat qullugiaaraaqqat katersorneqarput. Assiliisoq: Thomas Juul-Pedersen.

Misissugassanik tigooraaffissat satellitsikkut assimut nalunaaqutsersorneqarsimasut. Aallerfik: Google Earth.