Imartatsinni annertuumik allanngortoqarpoq Saqqummersinneqarfia 16.11.2023

Foto: Christian Sølbeck
Ilisimatusartuuneq Thomas Juul-Pedersen isumasiuinermik aaqqissusisuusoq

Ilisimatusarnermi paasisat peqataasunut 80inut nunatsinni nunanilu tamalaani suliffeqarfinnit kattuffinniillu assigiinngitsunik 45ineersunut marlunngormat 7. novembari Hotel Hans Egedemi saqqummiussorneqarneranni paasinarsivoq immami imaanilu ilisimalersimasat annertusereersimaqisut, paasisalli aamma paasinarsisippaat immami ilisimatusartoqarnerullunilu alaatsinaannerusoqartariaqartoq. Taamaalillugu ungasinnerusumut tunngasutigut paasisaqartoqartareerlunilu, oqaluttuarisinnaanerulerlugillu silap allanngorneratigut imaanut sunniutaasussanut imaanilu uumasoqatigiinnut qanoq sunniuteqarnissaa siumoortumik oqaatigineqarsinnaanngorniassammat.

Silap Pissusiata Ilisimatusarfiani Pinngortitaleriffimmiittumi ilisimatusartartup Thomas Juul-Pedersen’ip, isumasioqatigiinnermik aaqqissuisuusup, angusat iluarisimaarnartippai. Atuisut, ingerlatsisut, soqutigisaqaqatigiit ilisimatusartullu naapillutik ilisimasanik nutaanik paarlaasseqatigiillutillu nalunaarsuutinik ilisimasanillu amigaateqarnertik iliuuseqarfiginialermassuk.

Allannguutit annertuut pisut pisussallu – isumasioqatigiinnermi eqqartorneqartut – imatut agguataarneqarsinnaapput:

  • Ilisimatusarnerit ukiuni 20ni ingerlanneqartut takutippaat Davidstrædemi imaq nillernerulerlunilu tarajoorunnerulersimasoq, tamaattoqarneratigut tamaani uumasoqatigiiaat sunniinnarnagit aamma ungasinnerusoq isigalugu nunarsuatsinni imaani sarfat ingerlaarnerinut tamanna sunniuteqartussaassaaq.
  • Silap allanngoriartornerata kingunerisaanik Imaani allanngortoqarnerattaaq Kalaallit Nunaata Canadallu akornganni imaani uumasuusunut annertuumik sunniuteqartussaavoq.
  • Kangerlunni misissuilluni suliniuteqarnerittaaq paasinarsisippaat immap kissassusiata allannguuteqarneratigut sermersuup uukkartarfiinut sunniuteqartussaasoq, sermit uukkartartut tiffarnerujussuullutillu nunap qaavani uukkartarfeqalerneri uumasoqarneranut imaanilu uumassutsit pinngorartarnerinut annertuumik sunniuteqartussaagami.
  • Imaq kissarnerulerpat qeqqussat ilaat avannarpasinnerusumiilernissaat naatsorsuutigineqarpoq. Uumasoqatigiiaat suussusii aamma allannguuteqartussaassapput imaanilu kulstoffip ingerlaarneranut allannguuteqartitsisussaassalluni.
  • Raajat avannarparternerulernisssaat makrelillu imartatsinniinnerulernissaat nunatta imartaani piffissami kingullermi takuneqarsinnaalereerpoq.
  • Aammattaaq oqaatigineqarpoq inooqatigiinnermut tunngasut poltikkimi aalajangiiffigineqarnissaat silap pissusianut tunngasuninngarnik pingaartinneqarnerusartoq.

Peqataasut kinaassutsiminnik isertuussillutik isumasiuinermik naliliisinneqarmata 5 tikillugu naliliisinnaanngortillugit 4,1 karakteriliunneqarsimavoq. Nunatta imartaata ilisimatusarfigineqarnera pillugu isumasiuineq ukiut allortarlugit ingerlanneqartartussanngorlugu pilersaarutigineqarpoq, isumasioqatigiinnerlu tulliani ingerlanneqassaaq 2025imi.